(Nguồn: sưu tầm)
Một người thầy của tôi từng nói: Facebook hay TikTok cũng chỉ là “sân chơi”. Muốn chơi giỏi, phải hiểu luật trước.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bản chất vận hành của Facebook và cách Facebook phân phối nội dung cho người dùng. Hiểu rõ cơ chế này giúp chúng ta làm nội dung đúng hướng và tận dụng tối đa sức mạnh nền tảng.
Những kiến thức dưới đây được tổng hợp lại từ buổi livestream mới nhất của chương trình FB30 – nơi có những học viên chỉ sau 1 tuần đã có video triệu view, sau 2 tuần bắt đầu có thu nhập từ affiliate.
I. Facebook vận hành như thế nào?
1. Facebook là mô hình kinh doanh dựa trên quảng cáo
Facebook miễn phí cho người dùng, nhưng thu tiền từ doanh nghiệp chạy quảng cáo.
Nghĩa là:
- Người dùng tham gia, tạo nội dung, tương tác
- Facebook thu thập hành vi, sở thích, thói quen
- Từ đó giúp doanh nghiệp quảng cáo đúng người, tối ưu chi phí
- Facebook thu tiền từ doanh nghiệp – người dùng không mất phí
=> Người dùng chính là “tài sản” quan trọng nhất của Facebook. Nền tảng cần thu hút và giữ chân người dùng thật lâu để tăng tệp dữ liệu và bán quảng cáo tốt hơn.
2. Facebook thay đổi để giữ chân người dùng
Khoảng 10 năm trước, bảng tin Facebook chỉ hiển thị bài từ bạn bè.
Nhưng từ khi TikTok bùng nổ, Facebook thay đổi cơ chế:
- Không chỉ hiển thị nội dung từ bạn bè
- Mà còn hiển thị nội dung từ bất kỳ tài khoản nào phù hợp với sở thích người dùng
Ví dụ: lướt 10 bài, có thể 4 bài đến từ trang/người lạ được hệ thống đề xuất.
3. Cơ hội tiếp cận khách hàng đã thay đổi
Ngày trước, để nội dung lan toả, bạn cần bạn bè chia sẻ.
Bây giờ, Facebook đề xuất giống TikTok:
Nội dung tốt + đúng insight = có thể viral mà không cần nhiều bạn bè.
Ví dụ: Bạn làm bác sĩ? Hãy nói thẳng về chủ đề y khoa, chăm sóc sức khoẻ – Facebook sẽ đưa tới đúng người quan tâm.
II. Quy trình Facebook phân phối nội dung
Bước 1: Thu thập dữ liệu
Facebook thu thập những bài bạn từng:
- Like/thả tim
- Bình luận
- Chia sẻ
- Xem lâu
Nguồn bài:
- Bạn bè
- Trang bạn theo dõi
- Nhóm bạn tham gia
Bước 2: Sàng lọc nội dung
Hệ thống AI sẽ chọn ra khoảng 500 bài phù hợp nhất cho bạn dựa trên:
- Ai đăng bài?
- Bạn từng tương tác với họ chưa?
- Dạng nội dung (ảnh, video, link…)
- Bao nhiêu bạn bè bạn đã tương tác bài đó?
Bước 3: Dự đoán hành vi & xếp hạng
Facebook đánh giá bạn sẽ hứng thú với bài nào nhất dựa trên:
- Thời gian xem bài
- Comment
- Lưu bài
- Share
Bài có điểm cao nhất sẽ được đẩy lên đầu newsfeed.
Mẹo dành cho nhà sáng tạo nội dung
Muốn biết khách hàng thích gì, có 2 cách:
Cách 1: Lập fanpage thử nghiệm, xem nội dung nào được đề xuất
Cách 2 (nhanh hơn): Lướt newsfeed, ghi lại 50–100 bài đang được đề xuất và phân tích:
- Định dạng gì đang được ưu tiên (video ngắn, ảnh + status, album…)
- Dạng nội dung gì đang viral (list 100 tips, truyền cảm hứng, câu chuyện cá nhân…)
→ Chọn đúng định dạng & trend → tăng khả năng viral.
III. Các yếu tố khiến bài bị giảm phân phối
Hãy tránh các hành vi dưới đây:
- Bình luận dễ bị báo cáo
- Cãi nhau, toxic, dẫn link bừa bãi
- Kêu gọi tương tác lộ liễu
- “Comment để nhận quà”, “tag bạn bè vào đây”, “share hộ mình nha”
- Trừ các trường hợp khẩn cấp (mất tích, thiên tai)
- Bình luận kém chất lượng
- Chỉ comment icon/sticker
- Copy – paste comment dài spam
- Reup video
- Video trùng, chỉnh sửa sơ sài (đổi nhạc, thêm logo) vẫn tính vi phạm
- Spam & seeding ảo
- Buff view, buff like, clone chia sẻ ồ ạt
- Chia sẻ không trung thực
- Tạo nhiều tài khoản chia sẻ liên tục
- Nội dung vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng
- Bạo lực, phản cảm, hạ nhục, công kích cá nhân
- Tài khoản/Trang có lịch sử vi phạm
