Bạn đang tìm kiếm một hoạt động STEM vừa vui, vừa dễ thực hiện, lại giúp trẻ học được những kiến thức khoa học và kỹ thuật thực tế? Hãy thử ngay các dự án chế tạo phương tiện tự di chuyển – nơi trẻ sẽ thiết kế, xây dựng và thử nghiệm những cỗ máy có thể chạy, nổi, bay… chỉ bằng các vật liệu đơn giản!
🌟 Vì sao nên cho trẻ làm các dự án STEM “biết chuyển động”?
Khi trẻ tự tay chế tạo ra một chiếc xe bóng bay hay thuyền guồng bằng dây thun và bìa cứng, các em không chỉ chơi mà còn học được nguyên lý chuyển động, năng lượng, lực và ma sát một cách tự nhiên. Đây là sự kết hợp tuyệt vời giữa học tập và vui chơi – giúp kích thích sự tò mò và khả năng sáng tạo của trẻ.
Các hoạt động này còn:
- Không cần pin hay thiết bị điện tử đắt tiền.
- Dễ tổ chức tại nhà, ở lớp học hay câu lạc bộ sau giờ học.
- Khơi dậy niềm yêu thích với kỹ thuật, vật lý và thiết kế.
🧠 Trẻ sẽ học được gì?
Thông qua các hoạt động STEM chế tạo phương tiện, trẻ sẽ được tiếp cận và thực hành các khái niệm:
- Lực và chuyển động
- Truyền năng lượng
- Ma sát và lực cản
- Máy đơn giản như bánh xe, trục, guồng quay, đòn bẩy…
- Quy trình thiết kế kỹ thuật
- Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề
🛠 Hướng dẫn quy trình thiết kế kỹ thuật cho trẻ
Đây là một cơ hội tuyệt vời để trẻ rèn luyện kỹ năng sáng tạo theo các bước của quy trình kỹ thuật:
- Đặt câu hỏi – Làm thế nào để xe hoặc thuyền di chuyển?
- Tưởng tượng – Có thể dùng những vật liệu gì?
- Lập kế hoạch – Vẽ bản thiết kế và chuẩn bị dụng cụ.
- Chế tạo – Bắt tay vào làm!
- Thử nghiệm – Kiểm tra xem hoạt động có hiệu quả không?
- Cải tiến – Điều chỉnh và thử lại cho đến khi hoàn thiện.
🚀 Gợi ý các phương tiện tự di chuyển trẻ có thể làm
1. Xe bóng bay bằng LEGO
Gắn một quả bóng bay vào xe LEGO để tạo lực đẩy. Khi bóng xì hơi, xe sẽ tự lao về phía trước!
2. Xe chạy bằng dây thun
Tận dụng dây thun để tạo lực kéo. Có thể làm bằng LEGO hoặc vật liệu đơn giản như que gỗ, ống hút, nắp chai…
3. Thuyền guồng DIY
Sử dụng que gỗ và bìa cứng để làm cánh guồng quay. Khi quay, guồng đẩy nước làm thuyền di chuyển.
4. Xe chạy bằng gió
Dùng quạt hoặc quạt giấy để tạo lực gió. Trẻ có thể thiết kế một chiếc xe di chuyển bằng luồng gió từ quạt.
5. Xe điều khiển bằng nam châm
Tạo một chiếc xe có thể di chuyển bằng cách sử dụng lực hút hoặc đẩy của nam châm.
6. Xe robot đơn giản
Nếu bạn có bộ linh kiện robot cơ bản, hãy thử làm một chiếc xe có thể tự chạy. Trẻ sẽ học thêm về động cơ và điều khiển điện tử.
🎉 Thêm những ý tưởng “vật chuyển động” khác
- Máy bay giấy: Gấp máy bay và thi xem chiếc nào bay xa nhất.
- Tên lửa bóng bay: Gắn bóng bay vào dây để tạo tên lửa lao vút đi.
- Tên lửa hóa học: Dùng phản ứng giữa nước và Alka Seltzer hoặc soda và kẹo mentos.
- Tàu nổi bằng xốp: Thách thức trẻ làm một chiếc thuyền nổi được và không bị lật.
- Dây trượt zipline: Làm một đường trượt cho đồ chơi sử dụng trọng lực.
- Tàu đệm khí (hovercraft): Tìm hiểu cách tàu lướt đi nhờ đệm không khí và tự làm một mô hình đơn giản.
- Robot vẽ (Art Bot): Một chú robot dùng động cơ rung để tự vẽ tranh.
❓ Câu hỏi thường gặp
📌 Các hoạt động này phù hợp với độ tuổi nào?
Phù hợp nhất với trẻ từ 5 đến 12 tuổi. Trẻ nhỏ hơn có thể cần sự hỗ trợ từ người lớn.
📌 Có thể dùng trong lớp học không?
Rất phù hợp! Bạn có thể tổ chức theo nhóm, làm theo trạm, hoặc kết hợp vào góc khoa học.
📌 Có cần mua thiết bị đặc biệt không?
Không cần! Hầu hết các hoạt động đều sử dụng vật liệu tái chế hoặc có sẵn trong gia đình như bìa cứng, ống hút, dây thun, bóng bay…
📌 Có thể biến thành cuộc thi không?
Tuyệt vời hơn nữa nếu bạn tổ chức thành cuộc đua xe, thi máy bay bay xa, hoặc thử thách cải tiến. Trẻ sẽ hào hứng và học được nhiều hơn!
📥 Kết luận
Bạn không cần thiết bị đắt tiền hay kiến thức chuyên sâu để bắt đầu với STEM. Chỉ cần một chút sáng tạo, vài vật liệu đơn giản, và một không gian để trẻ khám phá – thế là đủ để giúp trẻ vừa học vừa chơi một cách thông minh và chủ động.
